Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam nhiều năm qua. Hoạt động xuất nhập khẩu sang thị trường này ngày càng gia tăng, đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm vững các loại chứng từ xuất nhập khẩu sang Trung Quốc để đảm bảo thông quan thuận lợi, đúng pháp luật và tránh các rủi ro phát sinh. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ chứng từ cần thiết khi xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa sang Trung Quốc, kèm theo những lưu ý quan trọng.
I. Tại sao cần chuẩn bị đầy đủ chứng từ xuất nhập khẩu?
Việc chuẩn bị đúng và đầy đủ bộ chứng từ không chỉ giúp hàng hóa được thông quan nhanh chóng mà còn:
-
Tránh bị giữ hàng, phạt hành chính hoặc bị trả hàng
-
Được hưởng ưu đãi thuế quan theo Hiệp định ACFTA
-
Bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp khi xảy ra tranh chấp
-
Giúp kiểm soát dòng tiền, hạch toán kế toán và hoàn thuế GTGT
II. Bộ chứng từ xuất khẩu sang Trung Quốc
Khi xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc, doanh nghiệp Việt Nam cần chuẩn bị các loại chứng từ sau:
1. Hợp đồng ngoại thương (Sale Contract)
Là văn bản thể hiện thỏa thuận giữa bên mua và bên bán về điều kiện giao hàng, giá cả, phương thức thanh toán…
-
Yêu cầu: Có chữ ký và đóng dấu của cả hai bên
-
Lưu ý: Cần thống nhất mã HS code trước để áp mã thuế chính xác
2. Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
Dùng để khai báo trị giá hàng hóa, làm cơ sở tính thuế.
-
Gồm các nội dung: mô tả hàng hóa, đơn giá, số lượng, điều kiện giao hàng (FOB, CIF, EXW…), tổng tiền
3. Phiếu đóng gói (Packing List)
Chi tiết từng kiện hàng, khối lượng, kích thước, số lượng sản phẩm.
-
Phục vụ cho việc kiểm tra thực tế tại cửa khẩu và phân loại hàng
4. Vận đơn (Bill of Lading – B/L) hoặc Giấy gửi hàng (AWB)
Là chứng từ vận tải do hãng tàu hoặc hãng logistics phát hành.
-
Với hàng đi đường biển: sử dụng vận đơn
-
Với hàng đi đường bộ hoặc hàng không: sử dụng giấy gửi hàng phù hợp
5. Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O Form E)
Để được hưởng ưu đãi thuế quan theo Hiệp định ASEAN – Trung Quốc (ACFTA).
-
Do Bộ Công Thương hoặc các đơn vị được ủy quyền cấp
-
C/O Form E giúp giảm thuế từ 5-20% về 0% với nhiều loại hàng hóa
6. Tờ khai hải quan điện tử
Doanh nghiệp khai qua hệ thống VNACCS của Hải quan Việt Nam.
-
Phải khai chính xác HS code, trị giá FOB/CIF, tên hàng song ngữ (Việt – Anh/Trung)
7. Các giấy tờ chuyên ngành khác (tùy mặt hàng)
Ví dụ:
-
Giấy kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate): với nông sản
-
Giấy kiểm dịch động vật: với thủy sản
-
Kiểm định chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm: với thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm
III. Bộ chứng từ nhập khẩu hàng từ Trung Quốc
Khi nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc vào Việt Nam, doanh nghiệp cần chuẩn bị các chứng từ tương tự, nhưng có một số điểm khác:
1. Hợp đồng ngoại thương
Doanh nghiệp Việt Nam là bên mua, cần giữ bản scan hoặc bản chính để làm hồ sơ hải quan.
2. Hóa đơn thương mại & Phiếu đóng gói
Do nhà xuất khẩu Trung Quốc cung cấp. Doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ:
-
Giá trị hàng hóa, tên hàng tiếng Trung và tiếng Anh
-
Tên đơn vị giao nhận, điều kiện Incoterms (FOB, CIF…)
3. C/O Form E từ Trung Quốc
Bên Trung Quốc phải xin cấp C/O Form E tại cơ quan có thẩm quyền.
-
C/O này cần nộp kèm khi làm thủ tục nhập khẩu để được giảm thuế
4. Vận đơn (B/L hoặc AWB)
Cần khớp thông tin với hóa đơn và packing list. Một số loại hàng có thể đi bằng container nguyên (FCL) hoặc lẻ (LCL).
5. Tờ khai nhập khẩu tại Việt Nam
-
Thực hiện qua hệ thống hải quan điện tử VNACCS
-
Cần khai mã HS chính xác để tránh bị kiểm hóa hoặc phạt
6. Giấy phép nhập khẩu (nếu có)
Một số mặt hàng như thiết bị y tế, mỹ phẩm, hóa chất… yêu cầu có giấy phép nhập khẩu chuyên ngành.
IV. Những lưu ý khi xuất nhập khẩu sang Trung Quốc
1. Quy định ngôn ngữ
Một số cửa khẩu Trung Quốc yêu cầu chứng từ song ngữ hoặc tiếng Trung, đặc biệt là hóa đơn và nhãn hàng hóa.
2. Đóng gói & nhãn mác
-
Nhãn hàng hóa cần có tên sản phẩm, thành phần, nước sản xuất bằng tiếng Trung Quốc
-
Phải thể hiện rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng nếu là thực phẩm
3. Đặc điểm chính sách biên mậu
-
Các tỉnh biên giới như Lạng Sơn, Quảng Ninh có chính sách đặc thù về nhập khẩu tiểu ngạch/quota
-
Nên có đơn vị logistics hoặc đại lý hải quan hỗ trợ
V. Dịch vụ hỗ trợ chứng từ xuất nhập khẩu sang Trung Quốc
Để tiết kiệm thời gian và đảm bảo đúng quy định, nhiều doanh nghiệp lựa chọn thuê dịch vụ logistics hỗ trợ thủ tục và chứng từ xuất nhập khẩu.
👉 Chúng tôi cung cấp:
-
Khai báo hải quan điện tử xuất – nhập khẩu
-
Xin cấp C/O Form E nhanh chóng
-
Dịch và chuẩn hóa bộ chứng từ song ngữ
-
Giao nhận hàng hóa tận nơi (door to door)
📞 Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá dịch vụ trọn gói cho tuyến Trung Quốc – Việt Nam.
Kết luận
Việc nắm vững và chuẩn bị đầy đủ chứng từ xuất nhập khẩu sang Trung Quốc là điều kiện tiên quyết giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru, tránh rủi ro và tận dụng ưu đãi thuế quan. Nếu bạn đang chuẩn bị cho lô hàng đầu tiên, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia logistics để tiết kiệm chi phí và thời gian.